|
Spis treści A. Istota B. Roszczenie o dopuszczenie do_... 1. Legitymacja stron 2. Pozbawienie władztwa nad rzec... 3. Współwłasność pro diviso 4. Brak odmiennych postanowień u... C. Roszczenie o przywrócenie wsp... 1. Legitymacja stron 2. Naruszenie uprawnień współwła... 3. Współwłasność pro diviso 4. Brak odmiennych postanowień u... D. ROSZCZENIE POSESORYJNE E. ROSZCZENIE WINDYKACYJNE Roszczenia związane z dopuszczeniem do współposiadaniaA. Istota Uprawnienie to polega na domaganiu się przywrócenia współposiadania oraz współkorzystania rzeczy. Komentatorzy i orzecznictwo zazwyczaj łączą oba te uprawnienia, zapominając chyba, iż każde z nich ma w polskim prawie cywilnym określonego znaczenia i co za tym idzie, treść roszczenia ma odmienną treść w przypadku pozbawienia współposiadania albo naruszeniu prawa do współkorzystania z rzeczy będącej przedmiotem współwłasności. B. Roszczenie o dopuszczenie do_ współposiadania Zgodnie z art. 206 KC
art. 206 KC każdy z współwłaścicieli jest uprawniony do współposiadania rzeczy. Chodzi tu o prawo do posiadania rzeczy jako całości, ale w takim zakresie, jaki nie wyłącza takiego samego posiadania całości rzeczy przez innych właścicieli. Należy więc uwzględnić nie tylko prawo żądającego współwłaściciela, ale i zakres uprawnień pozostałych współwłaścicieli.Każdy ze współwłaścicieli jest uprawniony do współposiadania rzeczy wspólnej oraz do korzystania z niej w takim zakresie, jaki daje się pogodzić ze współposiadaczem i korzystaniem z rzeczy przez pozostałych współwłaścicieli. Właściwą podstawą prawną żądania jest art. 206 KC
art. 206 KC .Każdy ze współwłaścicieli jest uprawniony do współposiadania rzeczy wspólnej oraz do korzystania z niej w takim zakresie, jaki daje się pogodzić ze współposiadaczem i korzystaniem z rzeczy przez pozostałych współwłaścicieli. 1. Legitymacja stron
Legitymacja czynna przysługuje wyłącznie współwłaścicielom rzeczy, gdy współwłasność ma formę współwłasności w częściach ułamkowych. W tym miejscu należy rozważać - o ile jest to problematyczne - okoliczności świadczące o ustanowieniu lub zniesieniu współwłasności w częściach ułamkowych. 2. Pozbawienie władztwa nad rzeczą wspólną Roszczenie to aktualizuje się w sytuacji pozbawienia posiadania, a więc gdy współwłaściciel nie uzyskał albo został pozbawiony bezpośredniego władztwa nad rzeczą. W takiej sytuacji współwłaścicielowi służy ochrona petytoryjna w postaci dopuszczenia do współposiadania (vindicatio partis), która jest zbliżona do ochrony windykacyjnej wynikającej z art. 222 § 1 KC
art. 222 KC . § 1. Właściciel może żądać od osoby, która włada faktycznie jego rzeczą, ażeby rzecz została mu wydana, chyba że osobie tej przysługuje skuteczne względem właściciela uprawnienie do władania rzeczą. § 2. Przeciwko osobie, która narusza własność w inny sposób aniżeli przez pozbawienie właściciela faktycznego władztwa nad rzeczą, przysługuje właścicielowi roszczenie o przywrócenie stanu zgodnego z prawem i o zaniechanie naruszeń. 3. Współwłasność pro diviso Należy ograniczyć zastosowanie tego roszczenia o przywrócenie do sytuacji, gdy posiadanie przez pojedynczego współwłaściciela może być wykonywanie bez współdziałania z pozostałymi współposiadaczami (pro diviso, art. 346 KC
art. 346 KC ). Roszczenie o ochronę posiadania nie przysługuje bowiem w stosunkach pomiędzy współposiadaczami tej samej rzeczy, jeżeli nie da się ustalić zakresu współposiadania (pro indiviso), czyli gdy współposiadanie może być wykonywane tylko przy zgodnym współdziałaniu współposiadaczy (GniewekPrawoRzeczowe, 2003, nb. 911). Roszczenie o ochronę posiadania nie przysługuje w stosunkach pomiędzy współposiadaczami tej samej rzeczy, jeżeli nie da się ustalić zakresu współposiadania. 4. Brak odmiennych postanowień umownych Ponieważ przepis art. 206 KC
art. 206 KC jest przepisem dyspozytywnym, współwłaściciele mogą w umowie ustalić sposób korzystania z rzeczy wspólnej. Najczęściej praktykowanym sposobem jest ustalenie podziału quoad usum. Podział quoad usum nie oznacza zniesienia współwłasności, lecz ogranicza się do tego, że każdy ze współwłaścicieli otrzymuje fizycznie wydzieloną część rzeczy wspólnej do wyłącznego użytku (WitczakKawalkoSkrypt (2006), str. 93).Każdy ze współwłaścicieli jest uprawniony do współposiadania rzeczy wspólnej oraz do korzystania z niej w takim zakresie, jaki daje się pogodzić ze współposiadaczem i korzystaniem z rzeczy przez pozostałych współwłaścicieli. C. Roszczenie o przywrócenie współkorzystania Podstawą tego roszczenia jest art. 206 KC
art. 206 KC .Każdy ze współwłaścicieli jest uprawniony do współposiadania rzeczy wspólnej oraz do korzystania z niej w takim zakresie, jaki daje się pogodzić ze współposiadaczem i korzystaniem z rzeczy przez pozostałych współwłaścicieli. 1. Legitymacja stron
Legitymowanymi czynnie i biernie są wyłącznie współwłaściciele rzeczy. Współwłasność musi mieć formę współwłasności w częściach ułamkowych. Podobnie jak wyżej, w tym miejscu należy rozważać - o ile jest to problematyczne - okoliczności świadczące o ustanowieniu lub zniesieniu współwłasności w częściach ułamkowych. 2. Naruszenie uprawnień współwłaściciela Korzystanie z własności uregulowano w art. 140 KC
art. 140 KC . Polega ono w szczególności na pobieraniu pożytków i innych dochodów, precyzyjniej zaś korzystanie z rzeczy obejmuje prawo do: W granicach określonych przez ustawy i zasady współżycia społecznego właściciel może, z wyłączeniem innych osób, korzystać z rzeczy zgodnie ze społeczno-gospodarczym przeznaczeniem swego prawa, w szczególności może pobierać pożytki i inne dochody z rzeczy. W tych samych granicach może rozporządzać rzeczą.
art. 195 KC i nast. dotyczą współwłasności w częściach ułamkowych, należy przyjąć, iż roszczenie to ma na celu adekwatny w stosunku do wielkości udziału we współwłasności udział w powyższych korzyściach (art. 207 KCWłasność tej samej rzeczy może przysługiwać niepodzielnie kilku osobom (współwłasność).
art. 207 KC ). W razie wątpliwości udziały te są równe (zob. art. 197 KCPożytki i inne przychody z rzeczy wspólnej przypadają współwłaścicielom w stosunku do wielkości udziałów; w takim samym stosunku współwłaściciele ponoszą wydatki i ciężary związane z rzeczą wspólną.
art. 197 KC ).Domniemywa się, że udziały współwłaścicieli są równe. Współkorzystanie nie obejmuje natomiast prawa do rozporządzania rzeczą, gdyż nie jest to forma korzystania z rzeczy (wniosek z wykładni systematycznej art. 140 zd. 2 KC
art. 140 KC ) a ponadto prawo do rozporządzania w przypadku współwłasności jest ograniczone do udziału we współwłasności (zob. art. 198 KCW granicach określonych przez ustawy i zasady współżycia społecznego właściciel może, z wyłączeniem innych osób, korzystać z rzeczy zgodnie ze społeczno-gospodarczym przeznaczeniem swego prawa, w szczególności może pobierać pożytki i inne dochody z rzeczy. W tych samych granicach może rozporządzać rzeczą.
art. 198 KC ).Każdy ze współwłaścicieli może rozporządzać swoim udziałem bez zgody pozostałych współwłaścicieli. 3. Współwłasność pro diviso Podobnie jak roszczenie o dopuszczenie do współposiadania tak i to roszczenie jest wykluczone w sytuacji, gdy współkorzystanie wymaga współdziałania współwłaścicieli (pro indiviso). 4. Brak odmiennych postanowień umownych Generalnie pożytki i inne przychody przysługują współwłaścicielom stosownie do ich udziałów (art. 207 KC
art. 207 KC ). Ponieważ przepis ten ma również charakter dyspozytywny, współwłaściciele mogą w umowie ustalić sposób korzystania z rzeczy wspólnej. Sposób podziału pożytków może wynikać także z uzgodnienia miedzy współwłaścicielami podziału quad usum (WitczakKawalkoSkrypt (2006), str. 95). Odmienne postanowienia umowne mają więc pierwszeństwo przed regulacjami ustawowymi.Pożytki i inne przychody z rzeczy wspólnej przypadają współwłaścicielom w stosunku do wielkości udziałów; w takim samym stosunku współwłaściciele ponoszą wydatki i ciężary związane z rzeczą wspólną. D. ROSZCZENIE POSESORYJNE Zob. art. 346 KC
art. 346 KC w zw. z art. 344 KCRoszczenie o ochronę posiadania nie przysługuje w stosunkach pomiędzy współposiadaczami tej samej rzeczy, jeżeli nie da się ustalić zakresu współposiadania.
art. 344 KC § 1. Przeciwko temu, kto samowolnie naruszył posiadanie, jak również przeciwko temu, na czyją korzyść naruszenie nastąpiło, przysługuje posiadaczowi roszczenie o przywrócenie stanu poprzedniego i o zaniechanie naruszeń. Roszczenie to nie jest zależne od dobrej wiary posiadacza ani od zgodności posiadania ze stanem prawnym, chyba że prawomocne orzeczenie sądu lub innego powołanego do rozpoznawania spraw tego rodzaju organu państwowego stwierdziło, że stan posiadania powstały na skutek naruszenia jest zgodny z prawem. § 2. Roszczenie wygasa, jeżeli nie będzie dochodzone w ciągu roku od chwili naruszenia. E. ROSZCZENIE WINDYKACYJNE W stosunkach między współwłaścicielami przysługuje także roszczenia windykacyjne na podstawie art. 222 § 1 KC
art. 222 KC w zw. z art. 206 KC§ 1. Właściciel może żądać od osoby, która włada faktycznie jego rzeczą, ażeby rzecz została mu wydana, chyba że osobie tej przysługuje skuteczne względem właściciela uprawnienie do władania rzeczą. § 2. Przeciwko osobie, która narusza własność w inny sposób aniżeli przez pozbawienie właściciela faktycznego władztwa nad rzeczą, przysługuje właścicielowi roszczenie o przywrócenie stanu zgodnego z prawem i o zaniechanie naruszeń.
art. 206 KC . Każdy ze współwłaścicieli jest uprawniony do współposiadania rzeczy wspólnej oraz do korzystania z niej w takim zakresie, jaki daje się pogodzić ze współposiadaczem i korzystaniem z rzeczy przez pozostałych współwłaścicieli. CategoryWspolwlasnosc CategoryRoszczeniaPrawnorzeczowe CategorySkrypty |
Strona zosta�a wygenerowana w 0.0729 sekund
brak komentarzy do strony. [dodaj komentarz]